Door Britse ogen: Handelsagent of distributeur?

Jun 10, 2015 | Home, Verenigd Koninkrijk

In het dagelijks leven worden de begrippen handelsagent en distributeur nogal eens door elkaar gebruikt. Vanuit juridisch oogpunt zijn er echter belangrijke verschillen tussen beide. Wat zijn deze verschillen vanuit Engels perspectief?

Net zoals in Nederland, kent men in Engeland de begrippen handelsagent en distributeur (“commercial agent” en “distributor”). Wanneer een Nederlandse ondernemer een Engelse handelsagent aanstelt, zal de verkoop van zijn Nederlandse producten aan Engelse klanten in naam en voor rekening van de Nederlandse ondernemer geschieden.

De handelsagent is slechts de tussenpersoon die voor zijn diensten een vergoeding ontvangt van de ondernemer, als principaal in deze relatie. Dat is volstrekt anders wanneer de Nederlandse ondernemer een Engelse distributeur aanstelt. In dat geval verkoopt de Nederlandse ondernemer zijn Nederlandse producten aan de Engelse distributeur, die dan op zijn beurt de producten (met een opslag) doorverkoopt in zijn naam en voor zijn rekening aan de Engelse klanten.

Commercieel bezien is het duidelijk dat wanneer een ondernemer in zee gaat met een Engelse handelsagent, hij een grotere controle behoudt over de voorwaarden waaronder (en met name de prijs waarvoor) zijn producten in Engeland worden verkocht, maar ook over welke Engelse klanten worden benaderd en met welk marketingmateriaal. De keerzijde is dat ook alle productaansprakelijkheid bij de ondernemer blijft. Verder is het zo dat onder Engels recht een contractuele relatie met een handelsagent, als aan een aantal voorwaarden is voldaan, niet zonder een vergoeding aan de handelsagent kan worden beëindigd. Een dergelijke vergoeding is onder Engels recht in beginsel niet verschuldigd bij het beëindigen van een distributieovereenkomst. Bij het aangaan van een distributieovereenkomst met een Engelse distributeur moet evenwel ook rekening worden gehouden met toepasselijke Engelse en Europese mededingingsregels. Deze regels zijn toepasselijk op onder meer prijsafspraken die worden gemaakt tussen de Nederlandse ondernemer en de Engelse distributeur. In dit verband verdient verder nog vermelding dat voor de toepasselijkheid van mededingingsregels gekeken wordt naar de “echtheid” van een agentuurovereenkomst. In beginsel wordt een agentuurovereenkomst in dit verband als “echt” (genuine) beschouwd wanneer de handelsagent geen significant financieel of commercieel risico loopt ten aanzien van zijn activiteiten als handelsagent.

London

Bestaat er een volmacht

Voor het bestaan van een handelsagent met een volmacht of bevoegdheid (authority) is het onder Engels recht niet vereist dat een en ander op schrift is gesteld. In het algemeen wordt in Engeland bevoegdheid aangenomen wanneer er zogenaamde daadwerkelijke bevoegdheid (of actual authority) is, of zogenaamde ogenschijnlijke bevoegdheid (of ostensible (or apparent) authority). Was er geen bevoegdheid, dan kan deze achteraf nog retroactief worden verleend door middel van een ratificatie (of ratification). De daadwerkelijke bevoegdheid volgt vaak uit een contract, waarin deze expliciet of impliciet is opgenomen. De ogenschijnlijke bevoegdheid wordt met name bekeken vanuit het perspectief van de derde partij, in ons geval de Engelse klanten. Wat konden zij redelijkerwijs afleiden uit de woorden en gedragingen van de Engelse handelsagent? Gaven verder de handel en de positie (trade and position) van de Engelse handelsagent aanleiding tot een gerechtvaardigd vertrouwen dat de noodzakelijke bevoegdheid (ook wel customary or usual authority genoemd) bestond?

Welk type

In het verlengde van wat hierboven reeds is opgemerkt over bevoegdheid, is het voor zowel het aanstellen van een Engelse handelsagent als een Engelse distributeur belangrijk te begrijpen wat in Engeland de betekenis is van bepaalde belangrijke begrippen. De begrippen exclusive (exclusief), sole (enkel/enig) en non-exclusive (niet-exclusief) zijn bijvoorbeeld veelgebruikt. In de context van een handelsagent betekent exclusive dat in het gebied dat door de Engelse handelsagent wordt bestreken, de Nederlandse ondernemer niet zelf kan verkopen, noch kan hij andere handelsagenten of distributeurs aanstellen. Voor het aanstellen van een distributeur betekent dit dat de Nederlandse ondernemer binnen het afgesproken gebied alleen zijn Nederlandse producten aan de Engelse distributeur zal mogen verkopen en niet ook zelf actief mag zijn. Sole verschilt van exclusive in dat opzicht dat het de Nederlandse ondernemer zelf wel vrij staat om in het met de Engelse handelsagent afgesproken gebied naast hem de Nederlandse producten te verkopen. Hetzelfde geldt voor een distributeur. Not-exclusive geeft de Nederlandse ondernemer de meeste vrijheid om in het afgesproken gebied zelf of met andere handelsagenten en distributeurs te werken naast de aangestelde Engelse handelsagent of distributeur.

Let op met Engelse termen: the devil is in the detail.

Conclusie

Let op met Engelse terminologie, the devil is in the detail. Zowel Engelse contractrechtelijke regels als Europese regels kunnen van toepassing zijn, maar ook zogenaamde common law regels die in het Nederlandse civil law juridische systeem volledig onbekend zijn. Dit alles betekent dat goed en tijdig advies raadzaam is.

Andere artikelen van deze auteur

NIEUW BELGISCH CONTRACTENRECHT VANAF 1 JANUARI 2023

Inleiding:Met de invoering van Boek 1 (“Algemene Bepalingen”) en Boek 5 (“Verbintenissen”) van het BurgerlijkWetboek op 1 januari 2023, is de invoering van een nieuw Belgisch contractenrecht een feit. Eerderwas op 1 november 2020 Boek 8 (“Bewijs”), op 1 september 2021...

Brussels International Business Court

Brussels International Business Court: preliminary draft bill draft approved On 27 October 2017 the Belgian Council of Ministers approved a preliminary draft bill for the creation of the “Brussels International Business Court” (“BIBC”)…

Warum wir das schaffen

1992 De zeerechtpraktijk in Amsterdam nieuw leven inblazen. Het was het raam dat open ging, toen mijn plan in Praag een kantoor op te zetten, afgeschoten werd. De zuigkracht van Rotterdam had de Amsterdamse rederspraktijk voor advocaten tot praktisch nul...

De dood van een Braziliaanse rechter

Mijn vader bracht mij naar school in São Paulo, op een vroege ochtend in april 1985. Het was een maand na de inauguratie van de eerste niet-militaire president van Brazilië na 21 jaar dictatuur. Tot onze verbazing was de school dicht – er zou geen les zijn die dag:...